Ir. Maaike Batist gaat in Malawi langs dorpen om kennis over hiv te verspreiden. Met haar eigen stichting neemt ze het op tegen kennisgebrek, misverstanden en priesters die liever Jezus dan medicijnen zien genezen.
Share
Naam: Maaike Batist
Woonplaats: Bolero, Malawi
Studie: Industrieel ontwerpen
Afgestudeerd: 2003
Loopbaan: Voor haar afstuderen ontwikkelde ir. Maaike Batist een tampon zonder touwtje, Beppy (Best personal protection for you). Ze bleef nog drie jaar bij haar opdrachtgever, Asha International, om het op de markt te brengen. Daarna nam ze een half jaar onbetaald verlof om ontwikkelingswerk te doen in Malawi. Eenmaal terug in Nederland zat ze vol ideeën voor wat ze nog kon doen in Malawi. Ze ging terug en begon er haar eigen non-gouvernementele organisatie: My Village Organisation. Daarmee geeft ze voorlichting over seksualiteit, hiv en zwangerschap in dorpen in het Rumphi-district.
“Het gebeurt regelmatig dat na het overlijden van een aidspatiënt zijn huisraad inclusief waardevol matras wordt weggegooid, omdat mensen bang zijn geïnfecteerd te worden met hiv”, vertelt ir. Maaike Batist. “Of dat vrouwen bang zijn voor iemand met aids te zorgen als ze geen handschoenen hebben. Maar ze zijn niet bang voor onbeschermde seks, ook niet met mannen met de reputatie veel vriendinnen te hebben.”
Om deze en andere misverstanden over seksualiteit, hiv en gezinsplanning weg te nemen, gaat Batist met haar non-gouvernementele organisatie My Village Organisation (MVO) langs de dorpen in het Rumphi-district in Malawi. “We willen mensen stimuleren hun eigen leven op waarde te schatten en hun gedrag zo te veranderen dat ze voorkomen geïnfecteerd te worden met hiv.”
Batist startte een jaar geleden haar eigen organisatie om de mensen in Malawi kennis over seksuele gezondheid bij te brengen. Na een paar maanden bij een Belgische arts, woont ze nu in het dorp Bolero. “Mijn huis is groter dan dat van de meeste mensen in het dorp”, zegt ze verontschuldigend. Stroom heeft ze wel, stromend water niet. “Er is iemand die iedere dag water voor me haalt.”
Omdat haar huis groot genoeg is, is een van de kamers ingericht als kantoor. Ze werkt er met twee tot drie andere mensen voor de stichting. Om te internetten, moet ze vijftien kilometer rijden over een onverharde weg. Maar ze verruilt de Nederlandse luxe graag voor het resultaat dat ze met haar werk kan bereiken. “Drie vrouwen zijn gestopt met borstvoeding na onze voorlichting”, vertelt Batist. Via borstvoeding kunnen vrouwen hun kind met hiv besmetten. “Twee kinderen zijn inmiddels negatief getest op het virus, dat is super. En deze vrouwen zijn een voorbeeld voor anderen.”
Zingen
Op haar kantoor ontwikkelt Batist strategieën en doet ze de administratie. Voor de voorlichting en het uitdelen van condooms gaat ze de dorpen in. Op zo’n dag komen drie medewerkers, die voor haar vertalen en ook met de mensen in de dorpen praten, om half acht ’s ochtends bij haar. Ze rijden naar het dorp waar ze hebben afgesproken en dan begint het wachten. “We moeten altijd een uur wachten”, vertelt Batist lachend. “Gewoon een uur later komen is geen oplossing. Ze komen pas als wij er al zijn, dus dan laten ze ons alsnog een uur wachten.”
Als de mensen uit het dorp tevoorschijn zijn gekomen, worden de mannen en vrouwen gescheiden. “In deze cultuur is men niet gewend samen over seksualiteit te praten”, zegt Batist. “Ook als ze apart zitten praat men er niet makkelijk over. Om het ijs te breken gaan we vaak eerst zingen.” In de meeste dorpen is MVO inmiddels drie tot vier keer geweest. “Om te zien wat de mensen van de vorige keer hebben opgestoken, vragen we ze altijd of ze daar een toneelstukje over willen maken.”
Na een lunch met Fanta en een donut, gaan Batist en de anderen nog naar een tweede dorp. Om een uur of zes zijn ze weer terug. Dan hebben ze mensen verteld over het immuunsysteem, wat hiv met het lichaam doet. En dat aidsremmers wel degelijk nuttig zijn. Op haar website schrijft Batist over een vriendin van haar, Alice Gondwe. De priester van Alices kerk bidt voor de mensen die ziek zijn en vertelt dat ze moeten stoppen met medicijnen. Dan zal Jezus hen genezen. Een vrouw die zijn advies had opgevolgd, was er vier maanden later slecht aan toe.
Een non-gouvernementele organisatie (NGO) oprichten, goedkeuring krijgen van officiële instanties en stamhoofden, langs dorpen gaan om te zingen en te vertellen over hiv. Heeft ze nog wel iets aan haar opleiding als industrieel ontwerper? Volgens Batist wel. “Ik ontwerp nu strategieën en programma’s, geen producten. Maar ik gebruik daarvoor wel handvaten uit mijn studie.”
Beppy
Tijdens haar afstuderen ontwikkelde Batist een tampon zonder touwtje, Beppy (best personal protection for you). Er lag al een ontwerp dat ze voor haar opdrachtgever Asha international verder uitwerkte. Na haar afstuderen bleef ze bij de organisatie om Beppy ook echt op de markt te brengen. Na twee jaar was het zo ver, vertelt Batist. “Ik denk dat het niet gek is om in die tijd een product op de markt te krijgen. Het is niet speciaal moeilijk, maar er moet gewoon veel voor gebeuren.”
In die twee jaar is er nog veel veranderd aan haar ontwerp. “We hebben eerst een producent gezocht. Met hem hebben we nog onderzoek gedaan en is zowel het materiaal als de vorm nog aangepast.” De tampon wordt nu via het internet verkocht.
Toen Beppy eenmaal op de markt was, had Batist er genoeg van steeds aan hetzelfde product te werken. Ze nam vijf maanden onbetaald verlof en vertrok naar Malawi. “Familie van mij zat daar toevallig”, vertelt ze. “Ik ging erheen om in dorpen met vrouwen te praten en condooms uit te delen.”
Toen ze na een paar maanden terug was in Nederland, kon ze haar draai niet goed meer vinden. “Ik kon wel een baan zoeken, maar ik dacht alleen maar aan wat ik kon doen als ik in Malawi was”, zegt Batist. “Na een paar maanden in een ontwikkelingsland had ik enorm veel ideeën opgedaan.” Dus ging ze terug om er haar eigen stichting op te zetten. “Ik had gezien dat in de afgelegen gebieden de kennis van mannen en vrouwen over zwanger worden en hiv minimaal is. De groepen waar ik mee sprak waren zo dankbaar, kennis geven is zo makkelijk.”
Lief
Het leven in Malawi bevalt haar goed, maar ze zou er niet graag zonder de andere vrijwilligers zijn. “De lokale mensen zijn onwijs lief, megavriendelijk en behulpzaam. Als je van je fiets valt, snellen ze allemaal toe om je te helpen”, aldus Batist. “Maar ze zijn gewoon anders, de cultuur is anders. Het is hier moeilijk te zeggen of iemand je vriend is of dat ze bij je zijn omdat ze iets van je willen. Dat hier veel andere vrijwilligers zijn, maakt het voor mij mogelijk hier wat langer te zijn.”
Hoe lang ze nog blijft, weet Batist niet. “Deze zomer ga ik naar huis, maar ik weet niet of dat voor altijd is. Dat moet ik ervaren. Als ik zie dat het hier ook zonder mij kan draaien, misschien wel.” Dan zal ze wel het mooie weer van Malawi missen en de manier van leven. “In Nederland word je erg geleefd. Hier sta je meer in het leven zelf, je leeft met het leven en de dood. Je bent echt in het nu.”
Die houding, om in het heden te leven, heeft ze zichzelf inmiddels ook aangemeten. Over de toekomst heeft ze nog geen duidelijk idee. Ooit wil ze een preventiemiddel, anders dan een condoom, ontwikkelen in de strijd tegen hiv. “Ik blijf ten slotte een IO-er.” Verder heeft ze nog niet veel dromen voor de toekomst. “Misschien ben ik mijn droom nu wel aan het verwezenlijken.”
Comments are closed.