Duizenden wetenschappers, in met name ontwikkelingslanden, kunnen weer opgelucht ademhalen. De illegale internetsite sci-hub is weer online. Via deze site kun je wetenschappelijke artikelen downloaden.
Share
Een Amerikaanse rechter verbood de website vorig jaar nadat onder meer uitgever Elsevier een rechtszaak had aangespannen. Maar nu is hij weer terug onder een net iets andere naam; sci-hub.io in plaats van sci-hub.com.
De website werd in 2011 opgericht door Alexandra Elbakyan (27) uit Kazachstan. Elbakyan – bijnaam Robin Hood – vindt dat artikelen die met publiek geld tot stand zijn gekomen voor iedereen vrij toegankelijk moeten zijn. Op de site staat dat sci-hub de vrije uitwisseling van kennis nastreeft. ‘Wetenschappelijke kennis moet voor iedereen toegankelijk zijn, ongeacht inkomen, sociale status en woonplaats.’
Inmiddels heeft de site naar eigen zeggen 47 miljoen artikelen bij elkaar geharkt. En sinds de site online is, zouden 20 miljoen unieke bezoekers artikelen hebben gedownload.
Ook artikelen die nog niet in de database zitten, zijn via sci-hub aan te vragen dankzij een speciaal script. In een interview gisteren in NRC handelsblad legde Elbakyan uit hoe dat werkt. “Het script kijkt eerst of het artikel al in de bibliotheek van het Library Genesis project zit (Library Genesis is een zoekmachine waar sci-hub mee samenwerkt, red. TvD). Als dat niet zo is, probeert het script het artikel via de proxyserver van één van tientallen universiteiten te downloaden.”
Hoe Elbakyan aan de inloggegevens van de proxyservers komt, wilde ze niet zeggen. Desgevraagd zei ze dat ze ook gebruik maakt van proxyservers van Nederlandse universiteiten. Welke houdt ze geheim.
De meeste uitgevers bieden onderzoekers nu de mogelijkheid om tegen betaling artikelen te laten verwerken die, eenmaal gepubliceerd, voor iedereen toegankelijk zijn (Open Access). Maar dat gaat Elbakyan niet ver genoeg. Zij wil dat alle betaalmuren verdwijnen.
De vereniging van Nederlandse universiteiten VSNU heeft aan De Volkskrant laten weten niet gelukkig te zijn met de aanpak van Sci-Hub. “We zijn erg voor open toegang van kennis tegen zo laag mogelijk kosten, maar dit is illegaal en niet duurzaam”, zo laat een woordvoerder aan de krant weten. De VSNU zei ook geen aanwijzingen te hebben dat Nederlandse universiteiten materiaal voor Sci-Hub leveren.
Aanvulling 25-2-2016
De directeur van de TU Delft Library, Wilma van Wezenbeek, laat desgevraagd weten ook geen voorstander te zijn van de aanpak van Sci-Hub. Ze sluit zich aan bij de VSNU. Ze heeft geen aanwijzing dat via de TU materiaal wordt aangeleverd voor Sci-Hub.
Comments are closed.