Eenzame Rita

In alle rust werkt deze Nootdorpse geleerde nu al meer dan een jaar aan de niet-lineaire optimalisering van het verkeerstransport door de Randstad. Onder dilettanten bekend als het fileprobleem. Rita houdt haar oplossingsmethodiek geheim, want anders gaat een collega-wetenschapper ermee aan de haal. Niks loslaten, stug doorwerken tot aan de eindoplossing, zo doen wiskundigen dat.
In de wiskunde zijn er verschillende onopgeloste problemen, waarvan de Riemann-hypothese, die een nauwkeurige formule geeft voor de groei van het aantal priemgetallen, de bekendste is. Wiskundigen werken bij elkaar al meer dan een eeuw aan deze hypothese. Zij bouwen een theorie die steeds dichter naar de eindoplossing toegroeit, net als is gebeurd bij het vermoeden van Fermat. Toen Andrew Wiles in de jaren negentig daarvan een oplossing presenteerde, bleek hij een cruciale fout te hebben gemaakt. Hij treurde niet en werkte samen met collega Richard Taylor binnen een jaar een andere aanpak uit. De theorie was zo dicht bij de oplossing, dat er verschillende aanpakken mogelijk waren om de vis op het droge te krijgen.
Van een heel andere orde is het 3N+1-probleem. Neem een oneven getal; vermenigvuldig het met 3 en tel er 1 bij op; deel het resultaat net zo lang door 2 totdat het weer oneven is; vermenigvuldig het dan weer met 3 en tel er 1 bij op, enzovoort. Wiskundigen denken dat het niet uitmaakt met welk oneven getal je begint, je komt uiteindelijk altijd bij 1 uit, maar niemand kan dit bewijzen. Er bestaat geen theorie die de oplossing dichterbij brengt, het ontbreekt enkel aan een inzicht, een geniale gedachte. Het fileprobleem is net zoiets als het 3N+1 probleem. Het is geen diepzinnige socio-economische uitdaging die eeuwen van kennisopbouw behoeft. Eén briljant idee en de zaak is uit de wereld. Ik verwacht binnenkort zo’n idee van ons eenzame genie in haar Nootdorpse studeerkamer.

Helaas geen internet versie van de rubriek mededelingen deze week in delta-online.