Op de bres voor promovendi

Wie is Cathal Boogerd?

Na zijn studie informatica in Amsterdam studeerde drs. Cathal Boogerd (1981) af bij het Centrum voor Wiskunde en Informatica. Daar leerde hij prof.dr. Arie van Deursen kennen, zijn huidige promotor bij software engineering. Bij die afdeling aan de TU schrijft Boogerd software tools om fouten bij het programmeren zo vroeg mogelijk te voorkomen. Dat leek hem een leuk onderwerp na twee jaar als programmeur te hebben gewerkt bij de prijsvergelijkingsite vergelijk.nl. Hoewel Boogerd vorig jaar nog een jaartje bestuurskunde studeerde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, houdt hij het liever op de techniek. Boogerd hoopt in juni zijn proefschrift te hebben afgerond. Sinds augustus 2008 doet hij ‘juridische zaken’ bij promovendivereniging Promood.

Vanwaar je interesse voor juridische zaken?
“Juridische zaken klinkt heftiger dan het in werkelijkheid is. Het doornemen van cao’s, arbeidscontracten en regeltjes is mijns inziens niet zo anders dan bijvoorbeeld programmeren of wiskunde. Ja, er zit wat meer interpretatie in en het is wat meer spelen met woorden. Ik ben er totaal geen expert in, maar ik vind het wel leuk om mee bezig te zijn.”

Hoe hard ben jij nodig binnen Promood?
“Arbeidsconflicten, problemen van promovendi die naar Nederland komen en procedures aan de TU niet precies begrijpen: dat zijn typisch vragen die ik zal beantwoorden. Een van de procedures waar we het de laatste tijd over hadden, was die van het invullen van formulieren voor de pedel. Ik heb ze ook pas vorige week ingevuld, maar eigenlijk hoor je dat meteen bij je aanstelling te doen. Meestal is dat totaal geen probleem, alleen in geval van een buitenlands diploma kan het zijn dat je een gelegaliseerde vertaling nodig hebt. Als dat diploma in je geboorteland ligt, moet je daarvoor ineens terug naar Portugal of naar Turkije. Dat is veel gedoe en onhandig. Wij wijzen de afdeling personeel & organisatie (P&O) er op om dat meteen te laten invullen.”

Is dat nu geregeld?
“Nou, dat hebben we pas vorige week behandeld. Verder brengen we in kaart hoeveel bursalen (promovendi met een beurs, red.) de universiteit telt. Een poos geleden was er discussie dat mensen met een beurs zouden worden aangesteld. Dat is niet doorgegaan. Als je een contract hebt met de TU en werknemer bent, heb je ‘normale rechten’ zoals ziekteverlof, eindejaarsuitkering en vakantiegeld. Dingen die wij vrij vanzelfsprekend vinden, heb je niet als je met een beurs komt. Men denkt erover of de TU compensatie moet geven, om het niveau gelijk te trekken. Rijksuniversiteit Groningen heeft een deel van de promovendi met een beurs aangesteld. In Maastricht was men van plan dat te doen, maar dan stuit je op problemen als ‘is die beurs belastbaar of niet?’ Daar kon Groningen destijds nog geen antwoord op geven. En dan moeten mensen zolang zelf maar een deel van het geld reserveren voor belasting. Bursalen hebben niet precies dezelfde rechten maar wel dezelfde plichten. Want ze doen feitelijk precies hetzelfde werk. Dat kan natuurlijk niet.”

Bij Bouwkunde is nu veel onrust over tijdelijke contracten die niet worden verlengd. Wat gebeurt er met de promovendi?
“In eerste instantie kregen we te horen dat bij een aantal mensen mogelijk het contract niet werd verlengd. Ook al zouden ze na een jaar een positieve beslissing hebben om door te gaan. Promood heeft half december per brief opheldering gevraagd aan de decaan. Daar is nooit echt antwoord op gekomen. Indirect wel, er is voor de kerst een brief naar medewerkers van Bouwkunde gestuurd waarin stond dat kritisch zou worden gekeken naar tijdelijke contracten, met de mogelijkheid tot beëindiging. Dat is zo ambigue. Dat kan ook promovendi betreffen, die hebben per slot van rekening ook een tijdelijk contract. Nu is het voor promovendi die hun driejarige contract al hebben geen probleem. Daar zijn de fondsen kennelijk al voor gereserveerd en zij kunnen gewoon hun promotie afmaken. Voor eerstejaars die hun evaluatie nog moeten krijgen, lijkt het problematisch te worden. We hebben nu drie eerstejaars promovendi van wie het contract met een jaar is verlengd, twee promovendi die informeel te horen hebben gekregen dat hun contract niet wordt verlengd en twee bij wie de beslissing wordt uitgesteld tot februari. Die hebben een verlenging gekregen tot februari. Er zijn nu dus zeven gevallen bij ons bekend. Ik neem aan dat dit het topje van de ijsberg is. Alle mensen die vorig jaar zijn begonnen, gaan gedurende dit jaar problemen krijgen. We hebben gehoord dat de eenjarige verlenging komt in de vorm van een wijziging van de normale verlengingsbrief, die promovendi moeten ondertekenen. Dat is heel vreemd en geen echt contract natuurlijk. Het is onduidelijk wat die mensen nu moeten met dat ene jaar.”

Je zit dan halverwege je onderzoek.
“Precies. Komt er dan nog een evaluatie? Dat staat niet in de cao, noch in het contract dat mensen in eerste instantie hebben getekend. Wij hebben het idee dat mensen nu een jaar krijgen om externe fondsen te zoeken. Dat wordt niet expliciet zo genoemd, maar anders kunnen we het niet verklaren. Het vervelende is dat sommigen een werkvergunning hebben afhankelijk van hun aanstelling bij de TU. Sommige promovendi zijn bang dat hun werk- en verblijfsvergunning ongeldig worden als ze niet tekenen. De vraag is wat de status daarvan is. Wat er na dat extra jaar gebeurt, daar wordt niet over gerept. Dat is natuurlijk geen fijne manier om je onderzoek te doen. We hebben vorige week weer een brief gestuurd aan de decaan en vertellen hem dat dit niet klopt met artikelen in de cao. We willen weten wat zijn plannen zijn en op welke grond zijn beslissingen zijn genomen.”

Hoe gaat het ondertussen met die promovendi?“Voor zover ik weet zijn die nog gewoon aan het werk.”

Speelt dit ook bij andere faculteiten?
“Voor zover wij weten niet. Bij andere faculteiten zijn promovendi meer werkzaam via projectgeld.”

Een aanbeveling van de taskforce promotiebeleid is een vaste vertrouwenspersoon aan te stellen voor alle promovendi binnen een faculteit. Is dit al gebeurd?
“Bij Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica zijn twee promovendusmentoren aangesteld bij wie promovendi terecht kunnen met vragen over bijvoorbeeld hun begeleiding. Het gaat om Catholijn Jonker en Gerard Meijer. Beginnende promovendi weten niet wat ze kunnen verwachten van hun begeleider. Als zij het idee hebben dat het niet helemaal klopt, kunnen ze er natuurlijk met medepromovendi over van gedachten wisselen. Maar die kunnen moeilijk een bemiddelende rol spelen. Die mentoren kunnen dat wel. Ook is er bij EWI nu een potje voor promovendi om cursussen presenteren en academisch schrijven te volgen. In principe kun je dat aan je promotor vragen, maar sommige hoogleraren zeggen botweg ‘nee’. Dat leidt er toe dat sommige promovendi een cursus gemakkelijk kunnen doen en anderen niet. Dat wilde P&O hiermee compenseren. Een concrete en relevante verbetering. Ik heb beide cursussen gedaan en vond ze heel nuttig.”

Hoe vind je het werk voor Promood?
“Afwisselend. Je bespreekt alle onderwerpen samen: van simpele, persoonlijke problemen tot het organiseren van leuke lezingen. Ook hebben we het over het feit dat het zo lang duurt tot er een plaatsje vrij is voor de verdediging van je proefschrift. Het aantal tijdstippen waarop je kunt promoveren in de senaatszaal is beperkt. Er wordt gekeken naar alternatieve locaties. Er zijn natuurlijk veel meer promovendi dan voorheen, dus is het niet zo vreemd dat dit langer duurt. Om een plekje te krijgen moet je drie tot vier maanden wachten. Je kunt het aanvragen op het moment dat je proefschrift is goedgekeurd. Promotoren keuren nu proefschriften goed als ze zien dat die binnen een maand af zijn zodat ze meteen al die datum kunnen aanvragen. Dat is dan de enige manier waarop je dat proces een beetje snel kunt afronden. Het gebeurt vaak genoeg dat mensen een proefschrift inleveren en een maand later een andere baan hebben. Dan moeten ze ineens vrij vragen voor hun verdediging. Mosterd na de maaltijd. Ik hoor van mensen op andere universiteiten dat ze soms het proefschrift inleveren twee of drie weken voordat ze de verdediging hebben. Dan zit het wat verser in het hoofd. Drie of vier maanden wachten is jammer. Verder is promoveren in Delft vrij goed geregeld.”

Wat ga je na je promotie doen?
Dat is een gewetensvraag. Voor mij was mijn promotie in het begin zweven en zoeken. Het projectplan werkte niet voor mij. Ik heb toen iets anders voorgesteld, maar dat werkte ook niet zo geweldig. Daarna had ik weer iets bedacht dat leuk en relevant is, vanwege toepassingen van je onderzoek en mensen die er brood in zien. Maar nu is juist het moment aangebroken dat je weer kunt stoppen. Dat is wel ironisch. Ik heb het idee dat ik verder wil in het bedrijfsleven, om nog concreter aan problemen te werken. Werken aan iets waar alleen ik in geïnteresseerd was, vond ik niet prettig. Ik duik graag ergens in waar vervolgens iets praktisch uit komt.”