Kierenjagers

Over dertien jaar moeten gebouwen dertig procent minder gas en elektriciteit gebruiken. Vier pijlers moeten daar volgens de minister voor zorgen. De komende jaren staan in het teken van kieren dichten, het dak en de vloer isoleren en een goede zonneboiler aanschaffen. Zijn dit goede maatregelen?

“Ik vind het een uitstekend idee”, zegt hoogleraar milieutechnisch ontwerpen prof.ir. Kees Duijvestein van Bouwkunde desgevraagd. “Maar ik heb ook mijn twijfels. Want deze plannen kunnen alleen slagen als er de komende jaren een consequent beleid wordt gevoerd. En daarin voorzie ik problemen. Het vorige kabinet voerde bijvoorbeeld het gesubsidieerde energiebesparende advies in, wat geklungel van de bovenste plank opleverde. Er ontstond een explosieve groei aan kleine bedrijfjes die allemaal energieadvies gaven, voornamelijk aan eigenaren van relatief jonge gebouwen. Daardoor raakte het geld veel te snel op. De voorgestelde energiebesparende verbouwingen zullen pas lukken als het beleid tot 2020 consequent wordt uitgevoerd. En dat zal met de huidige woningvoorraad al een karwei op zich worden.”

Om een huis of bedrijfspand van energieslurper te veranderen in energiezuinig, zal er heel wat moeten gebeuren, meent Duijvestein. “Een huis goed isoleren helpt natuurlijk. Maar het gaat niet alleen om warmte vasthouden, ook om warmte kwijtraken. Tijdens de zomer kan een huis vooral met grote ramen op het oosten of westen erg warm worden. Als je een nieuw huis bouwt, kun je daar rekening mee houden, door bijvoorbeeld het huis wat te draaien. Maar bij bestaande huizen kan zoiets niet. Bij de TU hebben ze daar handige oplossingen voor bedacht. Daar gebruiken ze bijvoorbeeld geothermie, de warmte/koelte van de grond. In de winter houdt het je warm, en in de zomer helpt het je gebouw te koelen.”

Ook over kieren dichten is Duijvestein in eerste instantie te spreken. “Het is vrijwel altijd goed om kieren te dichten. Maar ook hierbij geldt: de overheid moet zorgen voor een helder beleid. Want vele jaren moesten Nederlanders op nationale kierenjacht, tot het ministerie van Vrom vorig jaar ineens met een verhaal kwam dat we ook 24 uur per dag een raam open moeten zetten om te luchten. Het zou goed zijn als ook in de voorlichting enige continuïteit zou zitten.”

Duijvestein heeft zelf een praktische, energiebesparende tip. “Het is belangrijk hoe je een gebouw dagelijks beheert. Op de TU branden bijvoorbeeld ontzettend veel lampen, die naar mijn mening niet de hele dag aan hoeven. Als je daar iets van zegt, kijken mensen je heel meewarig aan, met een blik die verraadt dat ze denken dat ik niets beters heb te doen. Maar onnodige lampen uitdoen scheelt echt veel energie.” (MZ)

Over dertien jaar moeten gebouwen dertig procent minder gas en elektriciteit gebruiken. Vier pijlers moeten daar volgens de minister voor zorgen. De komende jaren staan in het teken van kieren dichten, het dak en de vloer isoleren en een goede zonneboiler aanschaffen. Zijn dit goede maatregelen?

“Ik vind het een uitstekend idee”, zegt hoogleraar milieutechnisch ontwerpen prof.ir. Kees Duijvestein van Bouwkunde desgevraagd. “Maar ik heb ook mijn twijfels. Want deze plannen kunnen alleen slagen als er de komende jaren een consequent beleid wordt gevoerd. En daarin voorzie ik problemen. Het vorige kabinet voerde bijvoorbeeld het gesubsidieerde energiebesparende advies in, wat geklungel van de bovenste plank opleverde. Er ontstond een explosieve groei aan kleine bedrijfjes die allemaal energieadvies gaven, voornamelijk aan eigenaren van relatief jonge gebouwen. Daardoor raakte het geld veel te snel op. De voorgestelde energiebesparende verbouwingen zullen pas lukken als het beleid tot 2020 consequent wordt uitgevoerd. En dat zal met de huidige woningvoorraad al een karwei op zich worden.”

Om een huis of bedrijfspand van energieslurper te veranderen in energiezuinig, zal er heel wat moeten gebeuren, meent Duijvestein. “Een huis goed isoleren helpt natuurlijk. Maar het gaat niet alleen om warmte vasthouden, ook om warmte kwijtraken. Tijdens de zomer kan een huis vooral met grote ramen op het oosten of westen erg warm worden. Als je een nieuw huis bouwt, kun je daar rekening mee houden, door bijvoorbeeld het huis wat te draaien. Maar bij bestaande huizen kan zoiets niet. Bij de TU hebben ze daar handige oplossingen voor bedacht. Daar gebruiken ze bijvoorbeeld geothermie, de warmte/koelte van de grond. In de winter houdt het je warm, en in de zomer helpt het je gebouw te koelen.”

Ook over kieren dichten is Duijvestein in eerste instantie te spreken. “Het is vrijwel altijd goed om kieren te dichten. Maar ook hierbij geldt: de overheid moet zorgen voor een helder beleid. Want vele jaren moesten Nederlanders op nationale kierenjacht, tot het ministerie van Vrom vorig jaar ineens met een verhaal kwam dat we ook 24 uur per dag een raam open moeten zetten om te luchten. Het zou goed zijn als ook in de voorlichting enige continuïteit zou zitten.”

Duijvestein heeft zelf een praktische, energiebesparende tip. “Het is belangrijk hoe je een gebouw dagelijks beheert. Op de TU branden bijvoorbeeld ontzettend veel lampen, die naar mijn mening niet de hele dag aan hoeven. Als je daar iets van zegt, kijken mensen je heel meewarig aan, met een blik die verraadt dat ze denken dat ik niets beters heb te doen. Maar onnodige lampen uitdoen scheelt echt veel energie.” (MZ)