Opinion

TU moet zondagsrust behouden

In het Lokaal overleg bespreken vakbonden en college van bestuur volgende week een voorstel voor openstelling van de bibliotheek op zondag. Natuurlijk is er al activiteit in de TU op zondag, maar nu wordt het officieel een werkdag.

Het college vraagt de vakbonden akkoord te gaan met de toepassing van een cao-artikel dat stelt dat er dienst geëist kan worden op zon- en feestdagen indien het belang van de instelling dit onvermijdelijk maakt.

De CFO heeft als enige vakbond bezwaren tegen de zondagopenstelling, ook al betreft het hier een proef, heeft het personeel via de medezeggenschapscommissie aangegeven akkoord te gaan en wordt er op vrijwillige basis personeel ingezet.

Waarom dan toch bezwaar? Natuurlijk omdat vele van onze leden als christenen gehecht zijn aan de zondag. Maar er is meer, te beginnen met de motivering van het college. De nieuwe bibliotheek krijgt duizend studieplaatsen en het college wil die faciliteit ook op zondag ter beschikking stellen. Maar het aanbieden van faciliteiten is niet wat de wetgever bedoelde toen deze sprak over het eisen van dienst als dit onvermijdelijk is in het belang van de instelling. De zondagopenstelling van de bibliotheek kan een domino-effect teweegbrengen naar andere faciliteiten.

Zondag is een aparte dag die zijn herkomst vindt in een dertig eeuwen oude sociale instelling. Het bijbels-Hebreeuwse woord voor sjabbat-houden betekent in het tegenwoordige Hebreeuws allereerst staking. Er is inderdaad verwantschap: zowel bij de goede staking als bij de rustdag is sprake van een negatieve daad omwille van een positief doel. Betere werkomstandigheden in het ene geval, een protest tegen een oververhitte productie-cultuur in het andere.

Minister De Boer gaf onlangs het signaal af dat de samenleving grote behoefte heeft aan onthaasting. Nederland kent in Europa de hoogste werkdruk en een meer dan gemiddeld percentage voor arbeidsongeschiktheid. De zondag biedt een beproefde remedie die echter zonder slag of stoot wordt opgegeven voor een economisch belang.
Gezamenlijk

Er is ook verschil tussen de zondag en de staking: de staking is een middel om een doel te bereiken; de rustdag is een doel dat ons eraan herinnert dat werken een middel is en moet blijven. Zes dagen zijn we op alle mogelijke manieren aan het zorgen voor dit of dat, de zevende dag kunnen we onbezorgd zijn en leven met een lege agenda. Het is ook een dag waar meer van te maken is dan enkel uitblazen en opladen voor een nieuwe ronde.

Een andere aspect is dat de waarde van zowel de staking, de rustdag en de gedenkdag wordt ontleend aan een gezamenlijke afspraak. Deze dagen zijn een gemeenschappelijke werkelijkheid. Als de rustdag voor iedereen flexibel wordt, verkleint dat de mogelijkheden voor sociale en familieactiviteiten. Dit zou ook niet religieus geïnspireerdenmoeten aanspreken. Of je op zondag nu familie ontvangt, je sportvereniging bezoekt of je kerk, de zondag vier je niet in je eentje en je gedenkt ook niet in je eentje. Bij een individuele invulling van deze dagen verandert het karakter niet alleen voor de werkenden, maar ook voor de niet werkenden.

Het college van bestuur voert de verhoogde studiedruk aan als argument voor de zondagopenstelling. Ik betwijfel of de zondagopenstelling onze studenten soelaas zal bieden. De economische aard van het regime dat hen is opgelegd zal op den duur onvermijdelijk leiden tot juist een nog hogere studiedruk. Tentamens kun je voortaan sneller doen nu je zeven dagen per week gebruik kunt maken van de faciliteiten van de universiteit. Zondagse uren zullen worden meeberekend in de studieduur en bekostiging.

Ook de vrijwilligheid van het betrokken personeel is discutabel. Individueel zal ieder een verleiding moeten weerstaan om niet te kiezen voor de centen. En waar er twee wel werken en een niet, kan dat gemakkelijk als lastig worden bestempeld. Eens komt dan de vraag of de eenling niet wat meer flexibel kan zijn.

In het Lokaal overleg bespreken vakbonden en college van bestuur volgende week een voorstel voor openstelling van de bibliotheek op zondag. Natuurlijk is er al activiteit in de TU op zondag, maar nu wordt het officieel een werkdag. Het college vraagt de vakbonden akkoord te gaan met de toepassing van een cao-artikel dat stelt dat er dienst geëist kan worden op zon- en feestdagen indien het belang van de instelling dit onvermijdelijk maakt.

De CFO heeft als enige vakbond bezwaren tegen de zondagopenstelling, ook al betreft het hier een proef, heeft het personeel via de medezeggenschapscommissie aangegeven akkoord te gaan en wordt er op vrijwillige basis personeel ingezet.

Waarom dan toch bezwaar? Natuurlijk omdat vele van onze leden als christenen gehecht zijn aan de zondag. Maar er is meer, te beginnen met de motivering van het college. De nieuwe bibliotheek krijgt duizend studieplaatsen en het college wil die faciliteit ook op zondag ter beschikking stellen. Maar het aanbieden van faciliteiten is niet wat de wetgever bedoelde toen deze sprak over het eisen van dienst als dit onvermijdelijk is in het belang van de instelling. De zondagopenstelling van de bibliotheek kan een domino-effect teweegbrengen naar andere faciliteiten.

Zondag is een aparte dag die zijn herkomst vindt in een dertig eeuwen oude sociale instelling. Het bijbels-Hebreeuwse woord voor sjabbat-houden betekent in het tegenwoordige Hebreeuws allereerst staking. Er is inderdaad verwantschap: zowel bij de goede staking als bij de rustdag is sprake van een negatieve daad omwille van een positief doel. Betere werkomstandigheden in het ene geval, een protest tegen een oververhitte productie-cultuur in het andere.

Minister De Boer gaf onlangs het signaal af dat de samenleving grote behoefte heeft aan onthaasting. Nederland kent in Europa de hoogste werkdruk en een meer dan gemiddeld percentage voor arbeidsongeschiktheid. De zondag biedt een beproefde remedie die echter zonder slag of stoot wordt opgegeven voor een economisch belang.
Gezamenlijk

Er is ook verschil tussen de zondag en de staking: de staking is een middel om een doel te bereiken; de rustdag is een doel dat ons eraan herinnert dat werken een middel is en moet blijven. Zes dagen zijn we op alle mogelijke manieren aan het zorgen voor dit of dat, de zevende dag kunnen we onbezorgd zijn en leven met een lege agenda. Het is ook een dag waar meer van te maken is dan enkel uitblazen en opladen voor een nieuwe ronde.

Een andere aspect is dat de waarde van zowel de staking, de rustdag en de gedenkdag wordt ontleend aan een gezamenlijke afspraak. Deze dagen zijn een gemeenschappelijke werkelijkheid. Als de rustdag voor iedereen flexibel wordt, verkleint dat de mogelijkheden voor sociale en familieactiviteiten. Dit zou ook niet religieus geïnspireerdenmoeten aanspreken. Of je op zondag nu familie ontvangt, je sportvereniging bezoekt of je kerk, de zondag vier je niet in je eentje en je gedenkt ook niet in je eentje. Bij een individuele invulling van deze dagen verandert het karakter niet alleen voor de werkenden, maar ook voor de niet werkenden.

Het college van bestuur voert de verhoogde studiedruk aan als argument voor de zondagopenstelling. Ik betwijfel of de zondagopenstelling onze studenten soelaas zal bieden. De economische aard van het regime dat hen is opgelegd zal op den duur onvermijdelijk leiden tot juist een nog hogere studiedruk. Tentamens kun je voortaan sneller doen nu je zeven dagen per week gebruik kunt maken van de faciliteiten van de universiteit. Zondagse uren zullen worden meeberekend in de studieduur en bekostiging.

Ook de vrijwilligheid van het betrokken personeel is discutabel. Individueel zal ieder een verleiding moeten weerstaan om niet te kiezen voor de centen. En waar er twee wel werken en een niet, kan dat gemakkelijk als lastig worden bestempeld. Eens komt dan de vraag of de eenling niet wat meer flexibel kan zijn.

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.