Opinion

Mag het een onsje minder zijn?

Deze maand ontving Adriaan Beukers de Theo Limpergprijs 1997 voor oorspronkelijkheid in het industrieel ontwerp. Beukers werkt bij het laboratorium voor constructies en metalen van Lucht- en Ruimtevaart. Ter gelegenheid van de onderscheiding verscheen de publicatie ‘Lightness’.


2 Een Japanse, ‘lichte’ manier om eieren te verpakken.

De ontwikkeling van de menselijke cultuur vertoont een onverwacht verloop. Toen de mens duizenden jaren geleden een nomadisch bestaan leidde, was het belangrijk dat zijn bezittingen weinig wogen. De schouders van de mens of de rug van een pakezel hebben immers een beperkte draagkracht.

Door de ontwikkeling van karren, wagens, schepen en treinen kon men steeds zwaardere goederen over steeds langere afstanden verplaatsen. Hierdoor verviel de noodzaak om producten zo licht mogelijk te maken. Dat had zijn uitwerking niet het minst op de vervoermiddelen zelf, die sinds het gebruik van ijzer en staal enorm in gewicht toenamen.

Sinds de opkomst van massaproductie en -consumptie wordt het milieu zwaar belast. Daarom is het weer relevant dat producten zo licht mogelijk worden uitgevoerd, want in het algemeen bespaart dat energie. Door de druk van veranderende omstandigheden zijn we dus als het ware terug bij af.
Composieten


3 De Duitse variant met eierdopjes

Wie denkt dat deze ontwikkeling al lang en breed is ingezet heeft het volgens de auteurs van ‘Lightness’ mis. Zo wordt de gemiddelde personenauto, vooral door constructies die de veiligheid moeten vergroten, allesbehalve lichter. Bovendien rijden er weliswaar meer compacte auto’s op de weg, maar ook meer stationcars, ruimtewagens en andere zwaargewichten.

Het eigentijds vormgegeven boek, boordevol illustraties, biedt een brede verkenning van nagenoeg alles wat te maken heeft met lichtheid. In heldere, korte bijdragen worden thema’s aangesneden die verschillende vakgebieden doorkruisen, van biologie, architectuur en vormgeving tot economie en milieuwetenschap.

Het gewicht van een product is natuurlijk afhankelijk van de materialen waarvan het is gemaakt. Op het ogenblik zijn metalen als aluminium en staal op hun retour. Een kleine verbetering in de metaaltechnologie kost onevenredig veel tijd en geld. Vandaar dat met zoekt naar vervangende composieten, die vaak bestaan uit een combinatie van kunststof en iets anders. Het nadeel is dat composieten moeilijker te recyclen zijn.

Er zijn ook andere mogelijkheden om producten lichter te maken. Veel kan worden bereikt met efficiënte constructies. In de natuur vinden we een groot aantal structuren die met een minimale hoeveelheid materiaal maximale prestaties leveren. Prachtige voorbeelden zijn radiolaria, micro-organismen met een uitwendige, glazen skeletje dat is opgebouwd uitzeshoeken.

Innovaties komen niet alleen uit de ruimtevaart en de militaire sector, maar ook uit de sportwereld. Dat de klapschaats sneller gaat is bewezen, hoewel het niet minder energie kost om deze te produceren. Dat geldt wel voor sommige fietsen, zoals het ontwerp van koolstofcomposiet van Mike Burroughs. Ook al is het vreemd dat mensen voor hun lichamelijke oefening lichte fietsen kopen, constateren de auteurs van dit leeswaardige boek, dat het verdient onder het hoofdkussen te liggen van iedere ingenieur en ontwerper.

‘Lightness; the inevitable renaissance of minimum energy structures’ van Adriaan Beukers en Ed van Hinte is een uitgave van 010 in Rotterdam, ISBN 90 6450 334 6

,,


2 Een Japanse, ‘lichte’ manier om eieren te verpakken.

De ontwikkeling van de menselijke cultuur vertoont een onverwacht verloop. Toen de mens duizenden jaren geleden een nomadisch bestaan leidde, was het belangrijk dat zijn bezittingen weinig wogen. De schouders van de mens of de rug van een pakezel hebben immers een beperkte draagkracht.

Door de ontwikkeling van karren, wagens, schepen en treinen kon men steeds zwaardere goederen over steeds langere afstanden verplaatsen. Hierdoor verviel de noodzaak om producten zo licht mogelijk te maken. Dat had zijn uitwerking niet het minst op de vervoermiddelen zelf, die sinds het gebruik van ijzer en staal enorm in gewicht toenamen.

Sinds de opkomst van massaproductie en -consumptie wordt het milieu zwaar belast. Daarom is het weer relevant dat producten zo licht mogelijk worden uitgevoerd, want in het algemeen bespaart dat energie. Door de druk van veranderende omstandigheden zijn we dus als het ware terug bij af.
Composieten


3 De Duitse variant met eierdopjes

Wie denkt dat deze ontwikkeling al lang en breed is ingezet heeft het volgens de auteurs van ‘Lightness’ mis. Zo wordt de gemiddelde personenauto, vooral door constructies die de veiligheid moeten vergroten, allesbehalve lichter. Bovendien rijden er weliswaar meer compacte auto’s op de weg, maar ook meer stationcars, ruimtewagens en andere zwaargewichten.

Het eigentijds vormgegeven boek, boordevol illustraties, biedt een brede verkenning van nagenoeg alles wat te maken heeft met lichtheid. In heldere, korte bijdragen worden thema’s aangesneden die verschillende vakgebieden doorkruisen, van biologie, architectuur en vormgeving tot economie en milieuwetenschap.

Het gewicht van een product is natuurlijk afhankelijk van de materialen waarvan het is gemaakt. Op het ogenblik zijn metalen als aluminium en staal op hun retour. Een kleine verbetering in de metaaltechnologie kost onevenredig veel tijd en geld. Vandaar dat met zoekt naar vervangende composieten, die vaak bestaan uit een combinatie van kunststof en iets anders. Het nadeel is dat composieten moeilijker te recyclen zijn.

Er zijn ook andere mogelijkheden om producten lichter te maken. Veel kan worden bereikt met efficiënte constructies. In de natuur vinden we een groot aantal structuren die met een minimale hoeveelheid materiaal maximale prestaties leveren. Prachtige voorbeelden zijn radiolaria, micro-organismen met een uitwendige, glazen skeletje dat is opgebouwd uitzeshoeken.

Innovaties komen niet alleen uit de ruimtevaart en de militaire sector, maar ook uit de sportwereld. Dat de klapschaats sneller gaat is bewezen, hoewel het niet minder energie kost om deze te produceren. Dat geldt wel voor sommige fietsen, zoals het ontwerp van koolstofcomposiet van Mike Burroughs. Ook al is het vreemd dat mensen voor hun lichamelijke oefening lichte fietsen kopen, constateren de auteurs van dit leeswaardige boek, dat het verdient onder het hoofdkussen te liggen van iedere ingenieur en ontwerper.

‘Lightness; the inevitable renaissance of minimum energy structures’ van Adriaan Beukers en Ed van Hinte is een uitgave van 010 in Rotterdam, ISBN 90 6450 334 6


2 Een Japanse, ‘lichte’ manier om eieren te verpakken.

De ontwikkeling van de menselijke cultuur vertoont een onverwacht verloop. Toen de mens duizenden jaren geleden een nomadisch bestaan leidde, was het belangrijk dat zijn bezittingen weinig wogen. De schouders van de mens of de rug van een pakezel hebben immers een beperkte draagkracht.

Door de ontwikkeling van karren, wagens, schepen en treinen kon men steeds zwaardere goederen over steeds langere afstanden verplaatsen. Hierdoor verviel de noodzaak om producten zo licht mogelijk te maken. Dat had zijn uitwerking niet het minst op de vervoermiddelen zelf, die sinds het gebruik van ijzer en staal enorm in gewicht toenamen.

Sinds de opkomst van massaproductie en -consumptie wordt het milieu zwaar belast. Daarom is het weer relevant dat producten zo licht mogelijk worden uitgevoerd, want in het algemeen bespaart dat energie. Door de druk van veranderende omstandigheden zijn we dus als het ware terug bij af.
Composieten


3 De Duitse variant met eierdopjes

Wie denkt dat deze ontwikkeling al lang en breed is ingezet heeft het volgens de auteurs van ‘Lightness’ mis. Zo wordt de gemiddelde personenauto, vooral door constructies die de veiligheid moeten vergroten, allesbehalve lichter. Bovendien rijden er weliswaar meer compacte auto’s op de weg, maar ook meer stationcars, ruimtewagens en andere zwaargewichten.

Het eigentijds vormgegeven boek, boordevol illustraties, biedt een brede verkenning van nagenoeg alles wat te maken heeft met lichtheid. In heldere, korte bijdragen worden thema’s aangesneden die verschillende vakgebieden doorkruisen, van biologie, architectuur en vormgeving tot economie en milieuwetenschap.

Het gewicht van een product is natuurlijk afhankelijk van de materialen waarvan het is gemaakt. Op het ogenblik zijn metalen als aluminium en staal op hun retour. Een kleine verbetering in de metaaltechnologie kost onevenredig veel tijd en geld. Vandaar dat met zoekt naar vervangende composieten, die vaak bestaan uit een combinatie van kunststof en iets anders. Het nadeel is dat composieten moeilijker te recyclen zijn.

Er zijn ook andere mogelijkheden om producten lichter te maken. Veel kan worden bereikt met efficiënte constructies. In de natuur vinden we een groot aantal structuren die met een minimale hoeveelheid materiaal maximale prestaties leveren. Prachtige voorbeelden zijn radiolaria, micro-organismen met een uitwendige, glazen skeletje dat is opgebouwd uitzeshoeken.

Innovaties komen niet alleen uit de ruimtevaart en de militaire sector, maar ook uit de sportwereld. Dat de klapschaats sneller gaat is bewezen, hoewel het niet minder energie kost om deze te produceren. Dat geldt wel voor sommige fietsen, zoals het ontwerp van koolstofcomposiet van Mike Burroughs. Ook al is het vreemd dat mensen voor hun lichamelijke oefening lichte fietsen kopen, constateren de auteurs van dit leeswaardige boek, dat het verdient onder het hoofdkussen te liggen van iedere ingenieur en ontwerper.

‘Lightness; the inevitable renaissance of minimum energy structures’ van Adriaan Beukers en Ed van Hinte is een uitgave van 010 in Rotterdam, ISBN 90 6450 334 6

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.