‘Ik heb onhandig gewerkt’

Wat vindt u ervan dat de klacht over plagiaat in uw afscheidsrede gegrond is verklaard?
“Ik ben me ervan bewust dat ik steken heb laten vallen. Ik heb onhandig gewerkt. Maar ik heb nooit met de veren van een ander willen pronken. Zo zit ik niet in elkaar. Ik snap dat ik wel die schijn op me heb geladen. In mijn afscheidsrede wilde ik een overzicht geven van wat er de afgelopen vijf jaar in de wereld en op mijn vakgebied was veranderd. De stukken van mijn rede waar het om gaat, gingen over onderwerpen buiten mijn vakgebied, duurzaam bouwen. Ik ben ervan uitgegaan dat het duidelijk was dat het niet mijn eigen expertise betrof.”

Waar ging het over?
“Ik heb het bijvoorbeeld gehad over de opkomst van big data en over de ramp in het naaiatelier Rana Plaza in Bangladesh. Dit, omdat we op de TU de sociale levenscyclusanalyse hebben ontwikkeld. Daarin kijk je niet alleen naar de invloed op het milieu van grondstoffengebruik, maar ook naar of er in een land oorlog is, of dat er sprake is van uitbuiting of ongelijke rechten. Naar Rana Plaza heb ik natuurlijk zelf geen onderzoek gedaan. In mijn tekst stonden wel voetnoten, maar die heb ik niet uitgesproken. Ik heb ze voor de leesbaarheid ook niet in de blogs gezet, waarin ik mijn afscheidsrede in delen heb gepubliceerd. Toen de klacht binnenkwam, heb ik de blogs meteen verwijderd.”

Volgens de commissie wetenschappelijke integriteit is het eenvoudig om in een rede citaten aan te geven, bijvoorbeeld door te zeggen ‘auteur A merkt op…’.
“De commissie suggereerde dat ik mezelf op die manier had kunnen presenteren als een belezen persoon. Dat is inderdaad een simpele manier om te citeren.”

Was u niet op de hoogte van de regels omtrent citeren en voetnoten?
“Ik heb in mijn verweer ook gezegd: ik ben niet iemand die uit de wetenschap komt. Ik ben vijf jaar deeltijdhoogleraar geweest. Maar ik had me meer moeten verdiepen hierin. Al heb ik mijn studenten wel altijd gezegd dat ze zorgvuldig moesten zijn met citeren en dergelijke.”

In het rapport staat dat de CWI een nieuwe publicatie van uw afscheidsrede, met voetnoten, ‘niet wenselijk’ acht ‘gelet op de kwaliteit van de rede’. Wat vindt u ervan dat ze uw rede daarvoor niet goed genoeg vinden?
“Dat is natuurlijk niet aangenaam, maar ik denk dat het een rol speelt dat ik te veel heb aangehaald van derden en dat ik over de randgebieden van de wetenschap heb gesproken.”

U ligt niet voor het eerst onder vuur.

“Ik word ook aangevallen op uitspraken over de schadelijke effecten van elektromagnetische velden, zeg maar de hele draadloze ontwikkeling om ons heen. Ik heb daar redelijk populaire boeken over geschreven. Als je je kop boven het maaiveld uitsteekt, gaat hij eraf. Ik vind het een verarming dat randwetenschappen in diskrediet worden gebracht.”

Voelt u zich beschadigd?
“Wetenschappelijk ben ik aangetast. Maar ik ben nu volledig bezig met mijn eigen bedrijf. Degenen die me kennen, zullen zeggen: ‘ga door met het goede werk dat je doet’. Er zit niks anders op dan het over me heen te laten komen.”