Annet

Geen gewone visite, onderwijsvisite! Nu gaat het echt gebeuren. Annet komt onze opleiding inspecteren. Ze zal met haar witte handschoen over de randjes en richeltjes van ons studiehuis gaan. Hopelijk is alles spic en span. En dan nog die indringende vragen na afloop. Oei, als dat maar goed gaat. Als we maar studeerbaar genoeg zijn.

We hebben er anders lang genoeg naartoe kunnen werken, onder aanvoering van de Voorbereidingscommissie Onderwijsvisite: Jongens, hoeveel jaar is het ook al weer geleden? Drie, vier? Het lijkt wel gisteren. Hoe dan ook, we moeten weer, ze sturen weer iemand. Dus aan het werk! En waar beginnen we dan ook al weer mee? Zelfstudie, riepen wij in koor, de zwabbers, de dweilen, de Jif en de Andy alvast in paraatheid brengend. Wij pakten de Papieren Patroon en bogen ons er ernstig over.

Ja, ja, zelfstudie, dat klinkt allemaal gemakkelijker dan het is. Annet van de Wetering is geen gemakkelijke tante. In haar STER-spot doet ze alsof ze van de KPN is, maar wij weten wel beter. Ze wordt gewoon gestuurd door de minister en komt uit Zoetermeer. En waar draait het om bij Annet? Zet de buis maar aan en je hoort het haar zeggen: ,,Slim alleen is niet genoeg. Onafhankelijke geesten zoek ik.”

Kunnen we Annet tevreden stellen? We zullen zien. De zelfstudie begon. Stelling 1, geleverd door de immer hulpvaardige Voorbereidingscommissie, luidde: het ontwerpen van technische oplossingen voor problemen die door anderen worden aangedragen (het bedrijf, de maatschappij, de consument) is de vaardigheid die afgestudeerden van de TU zou moeten onderscheiden van andere academici.

Tuurlijk, knikte men alom, het dressoir al leegruimend voor de grote poetsbeurt. Maar ik aarzelde. Is dat nou wel zo? Ik weet wel, wij in Delft denken dat. De Delftse horizon bestaat uit raffinaderijen, sociale woningbouw en dijken – allemaal oplossingen ontworpen voor problemen. Zo krijgt men gauw de illusie dat probleemoplossing typisch Delfts is. Maar dat is natuurlijk flauwekul. Technisch, ja. Probleemoplossing, nee. Een chirurg die een galblaas verwijdert, een bioloog die een stuk natuurbeheer verbetert, een psycholoog die de politie assisteert bij het bestrijden van voetbalvandalisme, een taalkundige die werkt aan het vertalen per computer, zij allemaal lossen problemen van ‘de maatschappij’ op. Dat doen echt niet alleen ingenieurs. Delft, hou toch eens op met dat koesteren van dat fietsenmakersimago. Iedere academicus kan problemen oplossen. Moet problemen oplossen. Annet zal er niet van onder de indruk raken.

Wat wij de studenten moeten leren is: begrip, kunnen wroeten, kunnen denken, achter de horizon willen komen. Niks aangedragen problemen, schei uit. Míjn stelling 1 is dan ook veel eenvoudiger: een afgestudeerde moet oplossingen kunnen ontwerpen voor problemen die er nog niet zijn. In Leiden, in Maastricht, in Tilburg net zo goed als in Delft. Het verschilzit hem alleen in de aard van de problemen. Bij ons zijn die nou toevallig technisch, dus hebben ze betrekking op ambachtelijke producten, bij anderen zijn ze weer anders.

Welkom Annet, kom binnen.

Vanuit mijn ooghoek zie ik hoe iemand nog net op tijd een struikelvakje onder het tapijt schuift.

Daar gaat de bel. Visite. Ja hoor jongens, ze is het. Typisch Annet, precies op tijd. Natuurlijk, we wisten al een jaar dat ze zou komen; maar toch, een beetje zenuwachtig zijn we allemaal wel nu het zover is. Geen gewone visite, onderwijsvisite! Nu gaat het echt gebeuren. Annet komt onze opleiding inspecteren. Ze zal met haar witte handschoen over de randjes en richeltjes van ons studiehuis gaan. Hopelijk is alles spic en span. En dan nog die indringende vragen na afloop. Oei, als dat maar goed gaat. Als we maar studeerbaar genoeg zijn.

We hebben er anders lang genoeg naartoe kunnen werken, onder aanvoering van de Voorbereidingscommissie Onderwijsvisite: Jongens, hoeveel jaar is het ook al weer geleden? Drie, vier? Het lijkt wel gisteren. Hoe dan ook, we moeten weer, ze sturen weer iemand. Dus aan het werk! En waar beginnen we dan ook al weer mee? Zelfstudie, riepen wij in koor, de zwabbers, de dweilen, de Jif en de Andy alvast in paraatheid brengend. Wij pakten de Papieren Patroon en bogen ons er ernstig over.

Ja, ja, zelfstudie, dat klinkt allemaal gemakkelijker dan het is. Annet van de Wetering is geen gemakkelijke tante. In haar STER-spot doet ze alsof ze van de KPN is, maar wij weten wel beter. Ze wordt gewoon gestuurd door de minister en komt uit Zoetermeer. En waar draait het om bij Annet? Zet de buis maar aan en je hoort het haar zeggen: ,,Slim alleen is niet genoeg. Onafhankelijke geesten zoek ik.”

Kunnen we Annet tevreden stellen? We zullen zien. De zelfstudie begon. Stelling 1, geleverd door de immer hulpvaardige Voorbereidingscommissie, luidde: het ontwerpen van technische oplossingen voor problemen die door anderen worden aangedragen (het bedrijf, de maatschappij, de consument) is de vaardigheid die afgestudeerden van de TU zou moeten onderscheiden van andere academici.

Tuurlijk, knikte men alom, het dressoir al leegruimend voor de grote poetsbeurt. Maar ik aarzelde. Is dat nou wel zo? Ik weet wel, wij in Delft denken dat. De Delftse horizon bestaat uit raffinaderijen, sociale woningbouw en dijken – allemaal oplossingen ontworpen voor problemen. Zo krijgt men gauw de illusie dat probleemoplossing typisch Delfts is. Maar dat is natuurlijk flauwekul. Technisch, ja. Probleemoplossing, nee. Een chirurg die een galblaas verwijdert, een bioloog die een stuk natuurbeheer verbetert, een psycholoog die de politie assisteert bij het bestrijden van voetbalvandalisme, een taalkundige die werkt aan het vertalen per computer, zij allemaal lossen problemen van ‘de maatschappij’ op. Dat doen echt niet alleen ingenieurs. Delft, hou toch eens op met dat koesteren van dat fietsenmakersimago. Iedere academicus kan problemen oplossen. Moet problemen oplossen. Annet zal er niet van onder de indruk raken.

Wat wij de studenten moeten leren is: begrip, kunnen wroeten, kunnen denken, achter de horizon willen komen. Niks aangedragen problemen, schei uit. Míjn stelling 1 is dan ook veel eenvoudiger: een afgestudeerde moet oplossingen kunnen ontwerpen voor problemen die er nog niet zijn. In Leiden, in Maastricht, in Tilburg net zo goed als in Delft. Het verschilzit hem alleen in de aard van de problemen. Bij ons zijn die nou toevallig technisch, dus hebben ze betrekking op ambachtelijke producten, bij anderen zijn ze weer anders.

Welkom Annet, kom binnen.

Vanuit mijn ooghoek zie ik hoe iemand nog net op tijd een struikelvakje onder het tapijt schuift.