De mensen zitten vol verhalen’

“Ik heb veel plekken op de wereld gezien”, vertelt Brandt Corstius “maar tijdens mijn eerste reis richting het Oosten, wist ik dat ik hier terug zou komen.” Samen met een vriend reisde hij in 2000 naar de Oekraïne. Bij thuiskomst besloot hij om naast zijn studies geschiedenis en journalistiek, Russisch te gaan leren.

Toen hij in 2005 de kans kreeg als Rusland-correspondent voor Trouw te werken, verhuisde hij naar Moskou. Daar schreef hij in vier jaar tijd het boek ‘Rusland voor gevorderden’, en maakte hij de televisieserie ‘Van Moskou tot Magadan’. Het vervolg hierop ‘Van Moskou tot Moermansk’ is nu iedere zondagavond te zien bij de VPRO. Brandt Corstius geeft de kijker een goed beeld van het dagelijks leven van de gewone Rus. “De mensen zitten vol verhalen en zijn fascinerend. Elk verhaal is te herleiden tot de drang om te overleven. Als journalist heb je in Rusland een luxeprobleem. Iedere dag zijn er bijzondere ontmoetingen en heb je de keuze uit wel vijf verschillende verhalen. De mensen willen graag hun ei kwijt. Veel voorvallen in de serie deden zich spontaan voor. Dat vind ik zelf de charme van Rusland: je weet zeker dat het nooit gaat zoals jij gepland hebt. Afspraken worden verzet en alles gaat mis, alsof je het lijdend voorwerp van je eigen leven bent.”

Het Russische landschap bestaat volgens Brandt Corstius voor negentig procent uit wat de Russen Taiga noemen. Wie de Trans-Siberische spoorlijn neemt, zit een week in de trein en ziet voornamelijk eindeloze berkenbossen en naaldbomen. Het is er vlak met af en toe een huisje. Hij beschrijft Rusland als een land waarin plannen van de regering nauwelijks tot resultaten leiden en wetten niet worden nageleefd. “De politie is er niet te vertrouwen. Het is een van de meest gehate instituties vanwege machtsmisbruik.” Moskou is volgens hem een onaantrekkelijke, vervuilde stad waar dagelijks 900 tot 1000 kilometer file staat. Als je een woning wilt die voldoet aan onze Westerse standaard, ben je er 7000 tot 8000 euro per maand kwijt. Ook het platteland kent zijn problemen. Naast een slechte infrastructuur is vooral het drankprobleem van de mannelijke bevolking een groot zorgpunt. Gemiddeld wordt er per inwoner van Rusland zeventien liter pure alcohol per jaar geconsumeerd. Na de val van de muur is het alcoholgebruik verviervoudigd.

“Ik kwam eens in een dorp waar iemand zich net had dood gedronken. Op het moment van de begrafenis waren er niet voldoende nuchtere mannen in het dorp om de kist naar het graf te dragen.” Ook de economische crisis trekt een wissel op het leven in Rusland. Brandt Corstius bezocht steden die volledig afhankelijk zijn van de auto-industrie. “Daar hebben de werknemers al een tijd nauwelijks iets te doen. Tot nu toe zijn pijnlijke beslissingen uitgesteld omdat Rusland een flinke spaarpot had vanuit de olie-industrie. Die geldreserve kan dit jaar wel eens op raken. Het is de vraag of Poetin en Medvedev dan overleven. Hun macht was vooral gebaseerd op de gebrachte welvaart. Als straks hele steden zonder werk zitten, is er geen ontkomen aan hervormingen. Dan moeten er maatregelen genomen worden zoals het toelaten van buitenlandse investeerders en het verlagen van de importheffingen.”

Het beeld dat Brandt Corstius schetst, klinkt niet bepaald rooskleurig. Wat maakt Rusland dan toch zo aantrekkelijk? “Het is vooral het gevoel van ruimte dat ik in Nederland zo mis. Je kunt hier tien uur over het land vliegen, zonder dat het einde in zicht is. Van Rusland leerde ik om geduld te hebben en in te zien dat het helemaal niet zo erg is als je dingen niet zeker weet.” 

Studium Generale-lezing van Jelle Brandt Corstius over het leven in Rusland. Op 15 maart, Het Prinsenhof, ingang Oude Delft 183, aanvang 20.15 uur. Toegang is gratis.

Studenten die vanaf september 2006 in Delft aan hun studie zijn begonnen, zullen per 1 september 2010 alleen tot een masteropleiding worden toegelaten als ze hun bachelordiploma hebben behaald. Deze nieuwe regel staat ook wel bekend als de Harde Knip. Om studievertraging te voorkomen is een strakke en strategische studieplanning essentieel!
Op dit moment bestaat er voor studenten die voor 2006 begonnen met hun bachelor een pre-master-systeem. Dat betekent dat deze studenten al aan hun master kunnen beginnen voordat alle bachelorvakken zijn afgerond.
Als studenten van deze lichtingen nog voor 1 september 2010 alle bachelorvakken halen, kunnen ze de gekozen masteropleiding blijven volgen. Is het bachelordiploma dan nog niet behaald, dan moet de bachelor eerst echt helemaal afgerond worden voordat toelating tot de master gegeven wordt!