Goede wijn behoeft geen krans

Een goede vriend van mij begint altijd zodra hij mij ziet te vertellen over de artikelen hij zojuist in toptijdschriften heeft gepubliceerd, over de invited lectures die hij op prestigieuze congressen heeft gehouden, over de grote projecten die hij heeft binnengehaald, over de promovendi die van hun eigen geld bij hem komen promoveren, over de studenten die hem op handen dragen. Ik brom meestal iets terug van: ‘zozo, dat is niet gek’, en ‘dat heb je goed voor elkaar’.

Waarom vertelt hij mij dit? Wat wil hij bewijzen? Wil hij mij ervan overtuigen dat hij een geweldige kerel is, ja dat hij mij eigenlijk de baas is? Eigenroem is het subtiele strijdmiddel waarmee haantjes zonder scheermesjes aan hun poten vechten om het leiderschap. Hij acht mij kennelijk de moeite waard om zijn successen aan te vertellen, en veronderstelt dat ik ook meedoe in de strijd om het leiderschap. Maar ik heb helemaal geen zin om mijn eigen succesjes uit de kast te halen om hem daarmee te overtroeven.

En ik vind dat hij dat zelf ook helemaal niet hoeft te doen, ik wéét dat hij een goede wetenschapper is, ik ken zijn verdiensten en waardeer hem daarom. Juist doordat hij zich zo ophemelt, doet hij afbreuk aan zichzelf. Net alsof zijn verdiensten alleen maar meetellen als ik ze erken. Het is de vertaling van de diepgewortelde onzekerheid: ‘Doe ik het wel goed? Doe ik het wel goed? Zeg asjeblieft dat ik het goed doe!’ Een echte leider, een die stevig in zijn schoenen staat heeft dat niet nodig. Goede wijn behoeft geen krans, en zeker geen zelf omgehangen krans.

Er zijn mensen die dat weten. De scheidende hoofdredacteur van Delta, Hans Ariëns is zo iemand. Hij is bescheiden van voorkomen, enigszins verlegen, zuigt hoorbaar eerst de lucht naar binnen voor hij er een zin van maakt, lijkt misschien ook een beetje saai. Je hebt de neiging om hem te onderschatten als je hem voor het eerst ontmoet. Maar pas op! Hij luistert scherp, heeft een glasheldere analyse en is voor niemand bang. Zijn low-key profile is een veel machtiger wapen dan eigenroem. In de anderhalf jaar van zijn hoofdredacteurschap heeft hij niet alleen Delta uit een diep dal gehaald, maar ook gezag opgebouwd door zijn scherpzinnige en onbevangen commentaren.

Het enige waarin hij niet geslaagd lijkt te zijn, is in het overwinnen van het diepgewortelde wantrouwen van sommige decanen en leden van het college van bestuur tegen Delta. Maar dat zijn dan ook haantjes die wel scheermesjes aan hun poten en zelf omgehangen kransen nodig hebben om hun eigen onzekerheid te overschreeuwen.

Het is bij de TU in de mode om zichzelf zo hard op de borst te trommelen dat het in de hele wereld is te horen. Maar omdat iederéén in de wereld zich op de borst trommelt is het resultaat ruis. Een universiteit hoort daarboven te staan. Een universiteit verdient het meeste respect wanneer zij een kritische discussie over haar eigen functioneren aanmoedigt. Bij voorkeur in Delta.

Praat niet over jezelf, dat doen wij wel als je weg bent. Dat is een oude wijsheid die ik eens op een sticker in een café zag. Ik ben het daar helemaal mee eens. Een goede vriend van mij begint altijd zodra hij mij ziet te vertellen over de artikelen hij zojuist in toptijdschriften heeft gepubliceerd, over de invited lectures die hij op prestigieuze congressen heeft gehouden, over de grote projecten die hij heeft binnengehaald, over de promovendi die van hun eigen geld bij hem komen promoveren, over de studenten die hem op handen dragen. Ik brom meestal iets terug van: ‘zozo, dat is niet gek’, en ‘dat heb je goed voor elkaar’.

Waarom vertelt hij mij dit? Wat wil hij bewijzen? Wil hij mij ervan overtuigen dat hij een geweldige kerel is, ja dat hij mij eigenlijk de baas is? Eigenroem is het subtiele strijdmiddel waarmee haantjes zonder scheermesjes aan hun poten vechten om het leiderschap. Hij acht mij kennelijk de moeite waard om zijn successen aan te vertellen, en veronderstelt dat ik ook meedoe in de strijd om het leiderschap. Maar ik heb helemaal geen zin om mijn eigen succesjes uit de kast te halen om hem daarmee te overtroeven.

En ik vind dat hij dat zelf ook helemaal niet hoeft te doen, ik wéét dat hij een goede wetenschapper is, ik ken zijn verdiensten en waardeer hem daarom. Juist doordat hij zich zo ophemelt, doet hij afbreuk aan zichzelf. Net alsof zijn verdiensten alleen maar meetellen als ik ze erken. Het is de vertaling van de diepgewortelde onzekerheid: ‘Doe ik het wel goed? Doe ik het wel goed? Zeg asjeblieft dat ik het goed doe!’ Een echte leider, een die stevig in zijn schoenen staat heeft dat niet nodig. Goede wijn behoeft geen krans, en zeker geen zelf omgehangen krans.

Er zijn mensen die dat weten. De scheidende hoofdredacteur van Delta, Hans Ariëns is zo iemand. Hij is bescheiden van voorkomen, enigszins verlegen, zuigt hoorbaar eerst de lucht naar binnen voor hij er een zin van maakt, lijkt misschien ook een beetje saai. Je hebt de neiging om hem te onderschatten als je hem voor het eerst ontmoet. Maar pas op! Hij luistert scherp, heeft een glasheldere analyse en is voor niemand bang. Zijn low-key profile is een veel machtiger wapen dan eigenroem. In de anderhalf jaar van zijn hoofdredacteurschap heeft hij niet alleen Delta uit een diep dal gehaald, maar ook gezag opgebouwd door zijn scherpzinnige en onbevangen commentaren.

Het enige waarin hij niet geslaagd lijkt te zijn, is in het overwinnen van het diepgewortelde wantrouwen van sommige decanen en leden van het college van bestuur tegen Delta. Maar dat zijn dan ook haantjes die wel scheermesjes aan hun poten en zelf omgehangen kransen nodig hebben om hun eigen onzekerheid te overschreeuwen.

Het is bij de TU in de mode om zichzelf zo hard op de borst te trommelen dat het in de hele wereld is te horen. Maar omdat iederéén in de wereld zich op de borst trommelt is het resultaat ruis. Een universiteit hoort daarboven te staan. Een universiteit verdient het meeste respect wanneer zij een kritische discussie over haar eigen functioneren aanmoedigt. Bij voorkeur in Delta.