Hoogleraar besturing en simulatie (L&R) Bob Mulder geeft aanstaande zondag de tweede Van Leeuwenhoeklezing. Daarin geeft hij leken een inkijkje in het onderzoek naar veiligheid in de luchtvaart.
Share
Mensen zeggen vaak dat de luchtvaart al de veiligste manier is om te reizen.
“Zo werkt het niet. Er gebeuren nog steeds ongelukken. Denk aan de Airbus 330 die in 2009 in de Atlantische Oceaan is gestort. Alle inzittenden waren dood. Of denk aan het ongeluk met de Boeing 737 bij Schiphol in 2009. Ook daarbij zijn doden gevallen. Dat blijft vanuit menselijk perspectief onacceptabel. Dat moeten we altijd blijven vinden. We moeten niet gaan praten in termen van statistieken.”
Wanneer bent u tevreden?
“Het streven is honderd procent veiligheid. Daar zitten we nog een paar tienden van procenten van af. Elk ongeluk is er één teveel, maar we kunnen er wel van leren. Bijna altijd denk ik: dit had niet gehoeven.”
Omdat het om menselijke fouten ging, of omdat er betere technieken denkbaar zijn?
“Uiteindelijk gaat het altijd om menselijke fouten, alleen op verschillende niveaus: het ontwerp van een vliegtuig, de sfeer bij een airline, procedurefouten in de cockpit. Al die fouten zijn te vermijden. Ik kijk in eerste instantie vanuit de technologie. Daar is sinds de Tweede Wereldoorlog al heel veel verbeterd. Propellers zijn bijvoorbeeld vervangen door straalmotoren, het materiaal waar vliegtuigen mee worden gebouwd wordt steeds sterker en lichter; sensoren, navigatiesystemen en vliegtuigbesturing zijn dramatisch verbeterd.”
En toch gaat het dus wel eens mis.
“Neem het ongeluk bij Schiphol. Een hoogtemeter was kapot. Het vliegtuig dacht daardoor dat het aan het landen was en deed het gas dicht. De vlieger was zich daar niet van bewust. Daarom doen we nu veel onderzoek naar slimmer gebruik van alle informatie die in een vliegtuig beschikbaar is. In de cockpit zitten heel veel sensoren die min of meer een eigen leven leiden. Als de computer al die informatie had kunnen combineren, dan was duidelijk geworden dat de informatie die die kapotte meter gaf niet juist kon zijn.”
Welke innovaties zijn er nog meer te maken?
“We werken nu heel hard aan 3D-navigatie, zodat piloten op een intuïtief display kunnen zien waar ze zich bevinden ten opzichte van bijvoorbeeld bergen. Dat is een grote verbetering, want veel ongelukken blijken te gebeuren omdat vliegers zich niet bewust waren van hun positie.”
Gaat de piloot ooit uit het vliegtuig verdwijnen?
“Ik denk het niet. Omdat iedere vlucht anders is. Je kunt nooit alles voorspellen, onverwachte dingen zullen altijd blijven gebeuren. Het beroep piloot blijft hartstikke leuk.”
Het lijkt mij juist saai: urenlang op de automatische piloot.
“Voor reizigers is vliegen vaak saai, maar in de cockpit zitten we voortdurend in scenario’s waarin van alles fout kan gaan. Een vliegtuig met twee motoren moet bijvoorbeeld altijd binnen drie uur ergens kunnen landen, omdat je niet langer met één motor mag vliegen als de andere is uitgevallen. Maar mocht het weer op zo’n vliegveld opeens sterk verslechteren, dan moet je uitwijkmogelijkheden zoeken. Als die er niet zijn, moet je misschien wel besluiten om te draaien.”
Van Leeuwenhoeklezing, zondag 13 september om 11.00 uur in het Science Centre. Toegang is gratis.
Dansacts, gedichten en speciaal Surinaams bier en frisdrank. Suriname werd op 25 november 1975 onafhankelijk en dat was reden voor een feestje afgelopen vrijdag in het sport- en cultuurcentrum. Twee Surinaamse studenten van de TU hadden het multicultureel feestje georganiseerd. Er waren lezingen, dansjes en gedichten van Javanen, Creolen, Hindoestanen en Chinezen.
Comments are closed.