Sneller internet

Voor internet service providers (isp’s) is de manier waarop ze hun netwerk vormgeven een bedrijfsgeheim. Dat maakt het lastig om de efficiëntie van het internetverkeer in zijn geheel vast te stellen. Niettemin slaagde Bingjie Fu, die volgende week promoveert bij de sectie netwerk architecturen en services van de faculteit EWI, erin genoeg inzicht in de werkwijze van isp’s te krijgen om aanbevelingen te kunnen doen hoe het internet als geheel beter kan functioneren.
“Aan de manier waarop isp’s hun data routeren kun je hun beleid aflezen”, stelt Fu. “De meeste isp’s hebben een beperkt aantal buren waarmee ze data uitwisselen. Uit mijn onderzoek blijkt dat die relaties ook redelijk stabiel zijn. In principe is dat ook genoeg om de hele wereld te bereiken. Er zijn maar een paar providers met wereldomspannende netwerken en als je daarop bent aangesloten, kun je in principe iedereen bereiken.”
Dat werkt als bereikbaarheid het voornaamste criterium is. In deze tijd van streaming video (denk youtube) is leveringssnelheid echter ook een criterium. Daarvoor zijn de statische algoritmes die veelal gebruikt worden om te besluiten hoe data gerouteerd wordt minder geschikt, althans zodra de belasting van een netwerk oploopt. “Er zijn echter ook intelligente algoritmes, die aan de hand van onder meer vertragingen in het netwerk de beste route bepalen”, vertelt Fu. ‘Het verzamelen van die informatie vergt echter een inspanning, en het runnen van het algoritme kost geheugen en rekentijd. Je moet het dus alleen inzetten als het nodig is. Mijn analyse geeft aan hoe zo’n afweging tot stand kan komen.’
Daarmee is het verhaal echter niet verteld. Isp’s sluiten onderling contracten af over de kosten van datatransport. Als iets technisch gesproken de snelste route is, is dat niet vanzelf ook de goedkoopste. Vanwege de kosten zal een isp voorkeur hebben voor een bepaalde route. De video-aanbieder zal dan extra in de buidel moeten tasten om een andere route te krijgen, als die sneller is. Daar kan het nodige handwerk aan te pas komen, want allicht hebben niet alle providers langs de technisch snelste route tussen bijvoorbeeld Beijing en Parijs onderlinge contracten.
“Er bestaan technieken om snel te komen tot een overeenkomst tussen twee isp’s”, legt Fu uit. “Maar veel routes zullen langs meerdere isp’s lopen. Ik heb daarom een voorstel gedaan om de techniek uit te breiden naar meerdere partners. Alle isp’s die mee willen doen, moeten hun voorwaarden bekend maken: voor welke bestemmingen hebben ze hoeveel bandbreedte beschikbaar, tegen welke prijs, met wie zijn ze bereid zaken te doen?”
Als isp’s dergelijke informatie op een standaard manier toegankelijk maken voor al hun business partners, kunnen snelle verbindingen automatisch tot stand komen. Dat klinkt eenvoudig, maar vanwege onder meer de vertrouwelijkheid van de informatie over prijzen en capaciteit zitten er wel wat haken en ogen aan. Fu onderhield tijdens haar onderzoek goede contacten met telecomgiganten als NTT en Deutsche Telekom, dus ze heeft goede hoop dat haar ideeën de praktijk zullen bereiken.
Ondertussen gebruiken grote contentproviders andere methoden om hun data tijdig bij de consument te krijgen: die wordt gewoon op verschillende plekken in het netwerk geïnjecteerd, om zo dicht mogelijk bij de gebruikers te zitten. Al die Youtube-filmpjes steken niet keer op keer de oceaan over, maar worden vanuit Google’s Nederlandse datacentrum het lokale internet ingepompt.

Wie zich de aanduiding CH-bar laat ontglippen in de Wiskunde-bar wordt streng aangekeken. Dat het nu voor eens en altijd duidelijk moge zijn: op het hoofdgebouw aan de Julianalaan bevindt zich de Wiskunde-bar en niet de Christiaan-Huygensbar. Christiaan Huygens is de studievereniging van de faculteit Technische Wiskunde en Informatica, en de bar hoort bij de faculteit. De vakgroep wiskunde is inmiddels ingetrokken bij Elektro en in de Wiskunde-bar zitten nu vooral informatici, maar dat doet er niet toe, zij voelen zich niet gepasseerd.

De Wiskunde-bar is iedere woensdag- en vrijmiddag open vanaf vier uur en iedere dag zijn tussen de middag snacks verkrijgbaar. Je krijgt er een meter bier voor twaalf gulden. De kaasblokjes en chips gaan in frietbakjes, naar wens met mosterd- of cocktailsaus. Voor zes gulden krijg je een ‘Pitcher%, de laars die door Vespucci aan de bar is geschonken. Het ‘Buikje%is vooral voorbehouden aan oud-commissieleden van de studievereniging. De duurste drankjes kosten twee gulden per glas en om een bodempje te leggen zijn er ook tosti%s te bestellen.

De harde kern van de bezoekers bestaat uit (ex-)barcommissieleden en een aantal medewerkers. Zo op het oog valt het nerd-gehalte van de bezoekers alleszins mee, al zijn getallenspelletjes favoriet. Dit moet onder meer te danken zijn aan de 78-jarige prof. Duparc, een graag en veelvuldig geziene gast. Hij heeft wiskunde gedoceerd sinds de oprichting van de faculteit in 1956 en hoewel hij sinds 1984 gepensioneerd is blijft hij als erelid de Wiskunde-bar frequenteren. Duparc is bovendien ook wekelijks te vinden in het Mijnbouw-café ‘Het Noorden’, waar hij eveneens erelid is. Bij zijn kaasblokjes met cocktailsaus merkt hij op dat ,,de blokjes vierkant zijn zodat de inhoud groter is dan dat bij bolletjes geweest zou zijn”.

Een populair thema is de ontcijfering van de raadsels die op de megaflippos uit de chipszakken te vinden zijn. ,,Met vier getallen moet je 24 zien te krijgen uit allerlei mogelijk combinaties van die getallen. Ik kan je vertellen: 1668 is een hele lastige!”, aldus barman Wouter, die een programmaatje heeft dat alle flippo’s ‘kraakt’. Hij heeft ze inmiddels ook allemaal.

Als uitdaging heeft de studievereniging prof. Duparc eens een gecodeerde brief toegestuurd die hij – uiteraard – wist te ontcijferen en hij gecodeerd beantwoordde.

De studievereniging schrijft trouwens wel vaker brieven, zoals aan medewerker Hans de Vreught die in deze serie al eerder de achterpagina haalde met zijn opmerking dat ,,het Tee Pee-kafee gezelliger was”. Christiaan Huygens reageerde met ‘gepaste bedroefdheid’ en de gewraakte Hans – die iedere vrijdag na zijn bezoek aan Tee Pee kafee langskomt bij de Wiskundebar omdat die langer open is – haast zich de verkeerde indruk recht te zetten. ,,De Wiskunde-bar is ook gezellig, maar het E-kafee, daar is nouniets aan.”

Later voegt De Vreught eraan toe dat het toch gezelliger is in Tee Pee kafee, maar dat ze in de Wiskundebar meer verschillende biertjes hebben. ,,Maar zet dat er maar niet in, daar krijg ik weer last mee.” Een van die bijzondere biertjes is het Java bier. Voor programmeerliefhebbers een ‘must’, vanwege de gelijknamigheid met de bekende programmeertaal. Hans: ,,We liepen er tijdens een excursie naar een bierbrouwerij tegenaan en ze begrepen daar maar niet waarom iedereen opeens Java bestelde. Dat hadden ze nog nooit meegemaakt.” Een andere vaste gast is ‘zeg maar Frans% Ververs. Hij is al 15 jaar voorziter van de barcommissie en eveneens erelid. Hij vertelt dat de Wiskunde-bar in tegenstelling tot sommige andere faculteitscafés vooral door studenten en minder door medewerkers wordt bezocht. Desalniettemin zijn de leden van de faculteitsraad die om kwart over zeven naar beneden komen stommelen ook vaste bezoekers.

De bar sluit doorgaans samen met het gebouw om tien uur s’avonds. De Vreught is dan regelmatig de hekkensluiter. Vanavond wordt het jaarlijks feest van de studievereniging georganiseerd en de bar blijft open tot in de late uurtjes. Om half een staat een man of veertig te swingen op de harde tonen van The Anthony Woodman band, gevolgd door Fatal if Swallowed. Het feest eindigt om een uurtje of vijf en was volgens barman Wouter ‘echt leuk%.